РУССКАЯ СЕМАНТИКА В ТИПОЛОГИЧЕСКОЙ ПЕРСПЕКТИВЕ Анна Андреевна Зализняк — доктор филологических наук, главный научный сотрудник Института языкознания Российской Академии наук. <...> : Языки русской культуры, 2000; «Ключевые слова русской языковой картины мира» (в соавторстве с И. Б. Левонтиной и А. Д. Шмелевым). <...> РУССКАЯ СЕМАНТИКА В ТИПОЛОГИЧЕСКОЙ ПЕРСПЕКТИВЕ Анна А. Зализняк <...> О семантике сОжаления* II est naturel et absurde de regretter 1es belles choses qui ne sont pas faites, et qui nous semblent encore avoir йtй possibles, bien aprиs que 1’йvйnement a dйmontrй qu’il n’y avait pas de place pour elles dans le monde. <...> 1. русские культурные кОнцепты в еврОпейскОй лингвистическОй перспективе . <...> 6. предикаты ОшибОчнОгО мнения в свете семантическОй типОлОгии: глагОл * .suite d’un sentiment de superioritй, peut-кtre imaginaire73 . <...> He said, ‘You can’t always get what you want’; Eager to show the world that she was not disappointed by his departure, and apparently in a pique, she accepted a proposal of marriage from John Marshall. <...> : «I argue that the distinction between vagueness and polysemy (which is crucial to traditional conceptions of lexical-semantic structure) is unstable: what appear to be distinct meanings from one point of view turn out to be instances of vagueness from another» [Geeraerts 1993: 223]. <...> In languages that derive from Latin, «compassion» means: we cannot look on coolly as others All languages that derive from Latin form the word «compassion» by combining the preix suffer; or, we sympathize with those who suffer. <...> That is why the word «compassion» generally inspires suspicion; it designates what is considered an inferior, second-rate sentiment that has little <...> 
								
							
							
								
								
									
										Русская_семантика_в_типологической_перспективе.pdf
										
                                            
                                            		
								                        
Анна А. Зализняк
РУССКАЯ СЕМАНТИКА
В ТИПОЛОГИЧЕСКОЙ
ПЕРСПЕКТИВЕ
ЯЗЫКИ СЛАВЯНСКОЙ КУЛЬТУРЫ
МОСКВА 2013
								                        
									                        Стр.4
								                        
								                     
                                                
                                            		
								                        
 811.161.1
 81.031
 23
    
    ()
  13-04-16050
          :
.-.  . . , . . . . . 
 23
  .
    . .: 
 , 2013. — 640 . — (Studia philologica.)
ISBN 978-5-9551-0692-2
      
,    . 
        
 ,     
 .    
  ,    
 (),     ( )  
 (
 ). 
   ,  
     ,  
  :      
     .  
        
   ,  
       ,
  .    ,
     ,   
.
   .
 81.031
    
  «   », 1897
ISBN 978-5-9551-0692-2
©  . , 2013
©   , 2013
      ,
      .
								                        
									                        Стр.5
								                        
								                     
                                                
                                            		
								                        
Оглавление
  ........................................................... 11
 I.
 
1.      .................... 15
1.1. ,     ................. 18
1.2.     .................................. 23
1.3.     ......................... 24
1.4.    ............................ 30
1.5.   
   « » .......................... 34
1.5.1.  vs.   ............................... 34
1.5.2.    ................................ 36
1.6.   .......................................... 38
2.    .............................................. 41
2.1.     .................................. 41
2.2.    ......................................... 43
2.3.       ............................. 44
2.4.     ................................ 46
2.5.      ...................... 49
3.     . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51
3.1.      ....................... 51
3.1.1.       ... 51
3.1.2.   « »   ....... 54
3.1.3. «  »    ................... 57
3.2.    
  ................................... 59
 II
 
  
1.       ............................. 68
1.1.  ..................................................... 68
1.2.  1   2 ........................................... 69
								                        
									                        Стр.6
								                        
								                     
                                                
                                            		
								                        
6
Оглавление
1.3.        . . . . . . . . . . . . . . 72
1.3.1.     ....................... 72
1.3.2.     ........................... 75
1.4. Postscriptum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78
2.    ............................................... 79
2.1. :     ?
2.2.    
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82
2.3.    ... ........................................... 84
2.4.  
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89
2.5.    ........................................... 92
2.6.   . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93
2.7. Postscriptum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94
2.7.1.      . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94
2.7.2.    . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97
2.7.3.    ............................... 99
2.7.4.      . . . . . . . . . . . . . . . . . 101
3.  :    . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105
3.1.    (‘ 1’) .................. 106
3.2.   (‘ 3’) ................................ 109
3.3.    (‘ 2’) ....................... .111
3.4.    .......................................... 117
4.     . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 118
4.1.  1   2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 118
4.2.     . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 124
4.3.   ‘’    . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 125
5.   ........................................................ 131
5.1.      
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 131
5.2.     . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 135
5.2.1.   ....................................... 135
5.2.2.   . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 139
5.2.3.   ..................................... 140
5.3.   . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 142
6.   .................................................... 145
6.1.      . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 145
6.2.  ‘’    ................................. 152
6.3.     ................................ 155
6.4.     . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 165
7.   . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 169
7.1.   :    . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 169
7.2.     . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 175
7.3.       ..................... 178
								                        
									                        Стр.7
								                        
								                     
                                                
                                            		
								                        
Оглавление
 III
    
1.  « »     ........... 185
1.1.        .................. 185
1.2.  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 187
1.3.  .................................................... 193
1.4.  —  ................................................ 195
1.5.  —  —  ................................ 199
1.6.  —  —  ............................ 202
1.7.  —  ......................................... 205
1.8.   . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 208
2.        .............. 210
2.1.  :     . . 210
2.2.   ....................................... 216
2.3.  :   . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 218
3.  vs. 
     ....................... 220
4.         . . . . . . . . . . . . . . . . 226
4.1.  
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 226
4.2.    ......................................... 227
4.3.  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 228
4.4. 
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 231
4.4.1. :     . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 231
4.4.2. :    . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 233
4.4.3.    . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 235
4.4.4.   ................................. 236
4.5.  .................................................. 238
5.   : ,    ................ 241
5.1.        .................... 241
5.2.  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 249
5.3.    ............................................ 252
5.3.1.  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 252
5.3.2.  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 254
6.     . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 256
6.1. , , ,  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 256
6.2.    . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 260
7.       . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 263
7.1.   . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 263
7.2.   :   ........................ 264
7.3.  :    ....................... 268
8.     
(    «
 ») ................................................... 271
7
								                        
									                        Стр.8
								                        
								                     
                                                
                                            		
								                        
8
Оглавление
8.1.      ............................... 272
8.2.       .................. 274
8.3.       ..................... 277
 IV
   
  
1.       :
  .................................................. 285
2.       
. . . . . . . . . . . . . . . 293
2.1.  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 293
2.2.  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 294
2.3.  ...................................................... 296
3.      .......................... 300
3.1.   . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 300
3.2.     ............................ 304
3.3.  ....................................................... 305
3.4.  ....................................................... 307
3.5.   . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 310
4.       ................... 312
4.1.    . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 312
4.2.    ...................................... 315
4.3.     . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 318
4.4.    . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 320
4.5.     . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 321
4.6.   
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 323
5.        . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 327
5.1.  
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 327
5.2.  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 330
5.2.1.     ............................. 330
5.2.2.   :   . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 332
5.3.  ...................................................... 334
5.3.1.    . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 334
5.3.2.      .................................. 338
5.3.3.  vs.  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 339
5.3.4.     ............................ 342
5.4.   . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 343
6.       :
  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 345
7. :    . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 353
8. :      ............... 361
9.      :  vs. party . . . . . 366
10.     :    . 376
								                        
									                        Стр.9
								                        
								                     
                                                
                                            		
								                        
Оглавление
 V
  
1.       . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 387
1.1.      ............ 389
1.2.      . . . . . . . . . . . . . . . . . . 393
2.  «  » . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 397
2.1.    . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 397
2.2.    «» . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 399
2.3.   . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 401
2.3.1.    ................................ 401
2.3.2.    ............................... 403
2.3.3.    . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 404
2.4.    . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 405
3.      . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 410
3.1.       .......... 411
3.2.      
. . . . 414
3.3.     ................. 420
 VI
 : ,
,  
1.        : 
      «  » . . 431
1.1.  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 433
1.1.1.     . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 433
1.1.2.    .  «  » ...... 438
1.2.  .................................................... 440
1.2.1. Soucit   .  «  » . . . . . . . 440
1.2.2.     .................................. 443
2.         ........... 447
2.1.    .......................................... 447
2.2.   ? ......................................... 449
2.2.1.   . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 450
2.2.2.    . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 453
2.2.3.   ................................. 455
2.3.  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 458
3.      
40—50-  ....................................... 462
4.  « »     . . . . . . . . 468
5.   
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 477
6.        . . . . . . . . . . . . . 485
6.1.       . . . . . . . . . . 486
9
								                        
									                        Стр.10
								                        
								                     
                                                
                                            		
								                        
10
Оглавление
6.2.    ..................................... 488
6.3.    . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 491
7.   . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 495
8.  .     . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 502
9. :    . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 509
9.1. ,    ..................... 509
9.2.   ................................................ 512
9.3.         ........ 515
9.4.     .............................. 519
10.  : , ,  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 524
10.1. -   2- 
. . . . . . . . . . . . . . . 525
10.2.   2-    . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 531
11.        . . . . . . . 536
 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 545
 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 551
  ................................................ 603
  ..................................................... 613
								                        
									                        Стр.11